Biograaf Jef de Jager is vol lof over Albert Heijn, die donderdagavond op 83-jarige leeftijd overleed. ,,Eigenlijk was Albert op weg om een typische ondernemer van de derde generatie te worden: rijk, jong, sportief. Een echte bink; het zakendoen interesseerde hem niet veel”, vertelt De Jager vrijdag. ,,Maar toen kwam zijn ziekte. Door de polio kreeg hij een luisterende rol. Ik zeg niet dat dat het recept is, maar het heeft het bedrijf enorm geholpen.”
De Jager, die zowel over Albert Heijn als over Ahold een boek schreef, roemt de zakenman vooral om zijn ouderwetse degelijkheid. ,,Hij kon iemand goed de waarheid zeggen, maar haalde daarbij het beste boven in anderen. Dat was het tegenovergestelde van de latere topman Cees van der Hoeven: die wilde zelf de beste zijn in het concern en verzamelde jaknikkers om zich heen.”
Onderschat
De publicist De Jager vindt dat de prestatie van Heijn nogal eens wordt onderschat. ,,Nu krijg je een lintje als je de omzet bijvoorbeeld weet te vervijfvoudigen. Maar hij heeft de inkomsten maar liefst zeshonderd keer zo groot gemaakt”, aldus Jager, die hem ook de uitvinding van de hedendaagse supermarktformule toedicht. ,,Hij moest daarvoor door een woud van regels, maar het is hem gelukt.”
De biograaf ziet momenteel geen vergelijkbare ondernemers in Nederland. ,,Misschien Jan Aalberts van Aalberts Industries. Maar ik zie nu vooral macho’s die alles zelf beter weten. Maar zo werkt het niet bij een groot bedrijf. Daar moet je vooral zorgen dat de tweede laag goed is.”
Freddy Heineken
Hij wil hem ook niet vergelijken met Freddy Heineken, die als kleinzoon ook een familiebedrijf groot maakte. ,,Freddy was heel anders: een aanvoerder, een allesbepaler. Dat kan misschien bij een productiebedrijf, maar niet bij een distributiebedrijf, waar je met zo veel belangen rekening moet houden.''
De Jager heeft net een boek af over King pepermunt, een product dat van oudsher is gemaakt door een familiebedrijf in Sneek. ,,Daar kwam een typisch geval van een derde generatie ondernemers in het bedrijf. De kleinkinderen kregen mot. Het bedrijf is overgenomen door snoepgoedmultinational Leaf.''
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl